Taner Renda / 22.05.2023
Bu hafta sonu Cumhurbaşkanlığı seçimi için ikinci tur oy vereceğiz. İlk defa beş sene önce deli gömleği olarak önümüze konulan Türk Tipi Cumhurbaşkanlığı Sistemi! seçiminde: İlk turda Recep Tayyip Erdoğan %50+1’i rahatça alarak seçilmişti. Ne menem bir şey olduğunu ülke olarak son beş sene bizzat yaşayarak öğrendik. Ve gördük ki; Erdoğan, ilk turda bırakın rahatça almayı; gerekli olan oyu her türden Devlet olanağını ve kolluk ve yargı gücünü kullanarak ve elbette akla hayale gelmeyecek son derece çirkin manipülasyonlara karşın dahi ulaşamadı.
İlk tespitimiz: Erdoğan’ın Devlet kesesinden beslediği on milyonlarca kişi ve aileleri dahi artık Erdoğan’ın uyguladığı ne ekonomi politikalarına ne de ülkeyi yönetme biçimine onay vermediler (AKP’nin 2018 seçiminde aldığı milletvekili oyları % 42 civarındayken; bu sene aldığı oy oranı %35’e düştü. 2018 Cumhurbaşkanlığı seçiminde %53 oy oranına ulaşmışken; şimdi %49,5.).
(Polimetre araştırmanın verisi: Normalin üzerinde Tayyip Erdoğan oyu çıkan kentler ve oy sayıları. Bu grafik, 14 Mayıs Cumhurbaşkanlığı seçiminin şaibeli olduğu yönündeki iddiaları kuvvetlendiriyor-kaynak twitter-editör)
Millet İttifakı olarak, şişirilmiş oy oranına ulaşamadılar. Belki bunda AKP+MHP’nin yanına aldığı Devlet kurumları AA, TRT, Cumhurbaşkanlığı Örtülü Ödeneğinin paraları, Süleyman Soylu ve diğer bakanların bakanlıklar bütçelerinden bol keseden özellikle deprem bölgelerinde dağıtılmasının etkisi olduğu kadar, özellikle CHP’nin içindeki etkin Truva atlarının da sonuca etkisi olmuştur. Ama tüm bunlar Cumhurbaşkanlığı seçiminin ikici tura kalmasının bahanesi olamaz. CHP’nin listelerinden oy oranlarının çok ötesinde DEVA, GELECEK, DP ve SAADET PARTİLERİNE onar on beşer seçilebilecek milletvekili kontenjanı verilmesinin karşılığı seçmenlerinden alınmadığı/alınamadığı için, Meclis ’de Cumhur İttifak’nın çoğunluğu sağlamasının önüne geçemediler. Özellikle de, Meral Akşener’in son dakikada Kılıçdaroğlu’nun adaylığı konusunda gösterdikleri ikircikli tutumu da bu sonucun alınmasının nedenleri arasında sayılabilir. Ama asıl sorun ise sandığa giren oyların; nasıl bir işlemden geçirilip, dönüştürüleceğinin muhalefet partileri tarafından yeterince ciddiye alınmaması sonucunda yaşandı.
İkinci tespitimiz: Hiçbir diktatör, oturduğu koltuğu “demokratik” seçimler sonucunda terk etmez. “Olumlu” kampanya yürütmek başka bir şey, seçmen gözünde “yapabilirlik ve kararlılık” başka bir şey.
Seçimlere on on beş gün kalmışken; Kemal Kılıçdaroğlu, belki de aldığı duyumlara göre: seçim gecesi zaferlerini kutlamak için taraflarının sokağa çıkmamasını istedi. Dedim ya belki de provokatörlerin bu kutlamaları bahane ederek, çatışma çıkarması ve seçim sonuçlarının iptaline kadar gidebilecek süreci tetiklemelerinden korktu. Oysa Ekrem İmamoğlu birkaç gün sonra “Sevgili vatandaşlarım, lütfen oyunuzu kullandıktan sonra doğruca evinize gitmeyin, oyunuzu kullandığınız okuldaki yerinizi terk etmeyin ve al bayraklarınızla birlikte seçimlerin netleşmesine kadar yerinizde kalın” dedi. İşte bu tavır iktidarı almak isteyen, kararlı ve akıllı bir liderin tavrıdır. Bu çağrıyı ben, CHP veya YSP yapsa; etkisi sınırlı olurdu. Ama tüm muhalefet partileri bu çağrıyı ister tek tek isterse de birlikte yapsaydılar; AA’nın seçim sonuçlarını saptırması işe yaramaz ve Kılıçdaroğlu’nun korktuğu kesimler de milyonlarca halka hiçbir şey yapamazdı. Ama Kılıçdaroğlu, bu çağrıya destek vermedi.
Üçüncü tespitimiz: Güç: her zaman silah ve para değildir. Güç: bazen de kararlı ve istekli liderliğin öncülüğünde halkı peşine takabilmesidir. Hiçbir diktatör bu güç karşısında ayakta kalamaz. Silahların ve paranın gücü de bu insan seli karşısında durabilme olanağı yoktur. Belki bu sefer halkın milyonlarca oyunu koruyacak kararlı ve istekli muhalefetin tümü öncülük edebilir ve diktatörlüğe son verilebilir.
Yazarımızın daha önce yayınladığımız yazıları.
EŞEĞİ CHP’LİLER KAYBETTİ, BİZE BULMAK KALDI/17.05.2023
14 MAYIS SEÇİM GECESİ NE Mİ OLUR?/10.05.2023
YİRMİ BİR YILLIK BİR DÖNEMİN SON HAFTASINDA NELER OLDU VE NİYE OLDU?/07.05.2023
SON ON GÜN PLANLARI VE OLAĞAN ŞÜPHELİLER/02.05.2023
SON DÜZLÜKTE İTTİFAKLAR VE ERDOĞAN’IN RAHATSIZLIĞI 28.04.2023
Beterin Beteri ya da Demokrasi/22.04.2023
NORMAL BİR SEÇİM YAŞAMAK İÇİN/13.04.2023
MHP’NİN SON DANSI, AKP’NİN SONUNU MU GETİRİYOR?/10.04.2023
MİLLETVEKİLİ Mİ YOKSA MİLLETİN VEKİLİNİ Mİ SEÇMELİYİZ?/06.04.2023
HDP’DEN YEŞİL SOL PARTİYE VE DEVLETİN DEĞİŞİMİ/26.03.2023
14 MAYIS SEÇİMLERİ VE YAŞAMSAL GÖREVLER/14.03.2023
AYM’NİN SON KARARI VE OLASILIKLAR/10.03.2023
ŞİMDİ BU TEZEĞİ NİYE YEDİLER?/08.03.2023
ASENA MERAL HANIM’IN HAYALLERİ VE GERÇEKLER/04.03.2023
AKP’NİN OY DEPOLARI VE GÜNCEL HEDEFLER/02.03.2023
6 ŞUBAT DEPREMİNİN ÖĞRETTİKLERİ/26.02.2023
DEVLETİN OLANAKLARI İLE ERDOĞAN’IN PLANLARI/19.02.2023
BÜLENT ARINÇ VE SİVİL DARBE ÇAĞRISI/15.02.2023
DEPREM DEĞİL AMA DEVLET ÖLDÜRÜR /08.02.2023
MERAL HANIMI NEDEN SEVMİYORUM?/04.02.2023
İRFAN FİDAN NEDEN AYM BAŞKANI SEÇİLEMEDİ?/ 03.02.2023
BARDAĞIN YARISI BOŞ MU, YOKSA DOLU MU DİYECEĞİZ?/01.02.2023
ANAYASA MAHKEMESİ KENDİNİ İNKAR ETTİ /26.01.2023
EVET, KARANLIĞIN EN KOYU OLDUĞU ANDAYIZ AMA YEPYENİ BİR GÜNE DE UYANMAK ÜZEREYİZ/23.01.2023
UĞUR DÜNDAR, SADAT VE BAHÇELİ/18.01.2023
HDP TEK BAŞINA CUMHURBAŞKANI ADAYINI AÇIKLAMAK ZORUNDA KALDI./09.01.2023
ÜLKENİN AHVALİ KAOSA YAKIN EDİLİYOR/ 06.01.2023
ORTAK ADAY, ORTAK PROGRAM VE ORTAK SEÇİM ZAFERİ/26.12.2022
İMAMOĞLU NEDEN DESTEKLENMELİ /23.12.2022
YENİ CUMHURBAŞKANIMIZI ERDOĞAN SEÇTİ: EKREM İMAMOĞLU/15.12.2022
DİSTOPİK BİR HİKAYE Mİ ANLATILAN? / 13.12.2022
ÇUKURUN DİBİNDEYİZ AMA BAZILARIMIZ HALA YILDIZLARI SEYREDİYOR*/07.12.2022
JİN, JİYAN, AZADİ (KADIN, YAŞAM, ÖZGÜRLÜK) /27.11.2022
ÜLKEMİZDE SEÇİM ÇALIŞMALARININ STARTI 13 KASIM’DA VERİLDİ./13.11.2022
KILIÇDAROĞLU’NUN UYUŞTURUCU VE KARA PARA ÇIKIŞI BİZE NE ANLATIYOR?/02.11.2022
MUHALEFETİN TUTUMU ERDOĞAN’I ZORLA BAŞKAN YAPTIRACAK/26.10.2022
CHP Bir Milli Güvenlik Sorunu mudur ? /22.10.2022
ÜLKE İÇ SAVAŞIN EŞİĞİNDEN ŞİMDİLİK DÖNDÜ/01.10.2022
SEÇİME BEŞ KALA SİYASETİMİZİN AHVALİ/01.10.2022
YİNE Mİ ŞAH VE MAT’A GELİNİYOR? /23.09.2022
SAĞ’A KARŞI SAĞ’I DEĞİL, SOL’U OLUŞTURMALIYIZ/17.09.2022
YENİ DÖNEMDE HDP’YE BAKANLIK VERİLİR Mİ?/05.09.2022
SEDAT PEKER, SPK BAŞKANI VE KIZ KARDEŞİ VE DE GÜLŞEN/28.08.2022
AMİP DEĞİL BİLİNÇLİ İNSANIZ /22.08.2022
AHMET DAVUTOĞLU’NUN ENDİŞELERİ VE GERÇEKLER/11.08.2022
MEMLEKETİMDEN İNSAN MANZARALARI VE ÜLKENİN AHVALİ (II)
MEMLEKETİMDEN İNSAN MANZARALARI VE ÜLKENİN AHVALİ /04.08.2022
YA DEMOKRASİ YA FAŞİZM / 18.07.2022
KÜRT BAŞKAN SELAHATTİN DEMİRTAŞ /26.06.2022
ERDOĞAN ADAYLIĞINI AÇIKLADI, HEM DE SEÇİMLER NORMAL ZAMANINDA YAPILACAKMIŞ/11.06.2022
SOLDAN BAKIŞLA YENİ BİR YEMEK YAPMAK GEREK/06.06.2022
ERDOĞAN NİYE SÜRTÜK DEDİ ?/ 04.06.2022
HALK KUMAR OYNAR MI ? /29.05.2022
SİZLERİ TANIMIYORUZ/22.05.2022
SARI İNEKTEN SONRA SIRADA BİZ VARIZA GELDİK/12.05.2022
GENÇLİK, ANILAR VE GELECEĞİMİZ ÜZERİNE BİRKAÇ NOT/02.05.2022
YİNE AYNI SENARYO VE YİNE AYNI SONUÇ MU ? / 22.04.2022
ÇÖZÜM İÇİN FARKLI BAKIŞ AÇILARI GEREK /20.04.2022
AVRASYACILIK ÖLDÜ, YAŞASIN NATO /31.03.2022
ERKEN VEYA GEÇ YAPILACAK SEÇİMDEKİ OLASILIKLAR/22.03.2022
1915 Çanakkale Köprüsü Yapıldı Yepyeni Bir Kazığımız Daha Oldu/19.03.2022
Sesiniz Sokakta Daha Gür Çıkar /13.03.2022
Sado Mazoşizm mi ? Stockholm Sendromu* mu ? /08.03.2022
Ukrayna’ya Çok Üzülen Bizleri Seviyorum 03.03.2022
“Vatana Hizmet Ediyorum Sandım” 18.02.2022
ARTIK YOLA ÇIKTILAR… /07.02.2022
BU KÜRTLERİ VE HDP’Yİ NE YAPACAĞIZ? /05.02.2022
TARİH YİNE TEKERRÜR EDİYOR /01.02.2022
DEVLET’DE “NÖBET DEĞİŞİMİ” BAŞLIYOR MU? / 28.01.2022
YAŞATILAN TÜRK SOLUNUN, KÜRTLERLE İMTİHANI MI?/ 23 Ocak 2022
BÖLÜNÜYORUZ O HALDE FAŞİZMLE YÖNETİLECEĞİZ / 17.01.2022
ARINMA GECELERİNİN DÜŞÜNDÜRDÜKLERİ / 14.01.2022
KAZAKİSTAN’DA HALKIN DEMOKRASİ DERSLERİ VE TÜRKİYE İLE İLİŞKİSİ NEDİR? / 10.01.2022
2022, RİSKİN TOPLUMSALLAŞTIRILDIĞI BİR YIL OLACAK / 01.01.2022
20-21 ARALIK, KERİZ SİLKELEME OPERASYONU VE BASKIN SEÇİM / 24.12.2021
GELECEĞİMİZİ BELİRLEYECEK OLAN, SOL’UN HDP İLE OLAN İŞBİRLİĞİNİN NİTELİĞİ OLACAKTIR / 17.12.2021
ÖLÜ SEVİCİLİĞİ Mİ, YENİ BİR YAŞAM MI? / 15.12.2021
İKTİDARI VE MUHALEFETİYLE 2021’İ BİTİRİRKEN /05.12.2021
HDP VE ESAS OLANI BAŞA KOYMAK MESELESİ / 27.11.2021
MELEKLERİN CİNSİYETİNDEN, NASIL YAPMALIYA GELDİK./ 23.11.2021
ABANIN ALTINDAKİ SOPAYI ÇIKARIYORLAR /09.11.2021
TARİH, YENİ BİR HİKAYE YAZANLARI HEP SEVMİŞTİR/07.11.2021
SAVAŞA KARŞI CHP’NİN DÖNÜŞÜMÜ VEYA BİRLİKTE YAŞAYABİLMENİN İLK IŞIĞI /27.10.2021
ELİNDE ÇEKİÇLE BANKAMATİKLERE SALDIRILIYORSA; KAÇMA VAKTİNİZ GELDİ DEMEKTİR / 27.10.2021
GELİYOR GELMEKTE OLAN AMA MUHALEFETİN HALİ İÇLER ACISI / 23.10.2021
SADAT, SEDAT, DARBE VEYA SOKAĞIN ORTAK SESİ OLMAK/16.10.2021
GODOT’YU BEKLEMEYE GEREK YOK, YOLA ÇIKMAK İÇİN / 11.10.2021
HER EVE BİR PARA SAYMA MAKİNASI KONACAK KADAR PARAMIZ OLACAK /11.08.2021
ÇANLAR KİMİN İÇİN ÇALIYOR DİYE DÜŞÜNENLERE: ÇANLAR HEPİMİZ İÇİN ÇALIYOR ARTIK/05.08.2021
EVET, ARTIK BU ÜLKENİN VE İÇİNDE YAŞAYAN İNSANLARININ GERÇEKTEN BİR BEKA SORUNU VAR: IRKÇILIK/01.08.2021
TÜRKİYE’DE İÇ SAVAŞ ÇIKARILMAYA MI ÇALIŞILIYOR ?/22.07.2021
DERE GEÇİLİRKEN; BAHÇELİ AT MI DEĞİŞTİRİYOR?/17.07.2021
Kürtleri o kadar çok seviyoruz ki yok edilmelerine hiç ses çıkarmıyoruz /14.07.2021
HDP’siz çözüm olmaz olsa da ona da zaten faşizm denir / 08.07.2021
UMUT/UMUTSUZLUK, KORKU/CESARET, YILGINLIK/DİRENİŞ /30.06.2021
“O PARALARI SİZDEN SÖKE SÖKE ALIRLAR” / 27.06.2021
ERDOĞAN VE MHP + MAFYANIN BİLEK GÜREŞİ 22.06.2021
HAMDOLSUN, ERDOĞAN EV ÖDEVİNİN NE OLDUĞUNU ANLADI / 17.06.2021
Peker, Erdoğan abisi ile helalleşmeyi niye erteledi ? / 02.06.2021
Erdoğan değil Demirtaş’ın hapiste olması ya da özgür kalması ülkenin kaderini belirleyecektir. / 29.05.2021
Tek bir kural var kuralsızlık / 26.05.2021
SEDAT PEKER’İN GÖMLEĞİNİN RENGİ, BEYAZDAN SİYAHA DÖNDÜ / 23.05.2021
“BİZ HEPİMİZ AİLEYİZ VE HER SUÇTA BERABERİZ” / 07.06.2021
Devletin mafyası mı yoksa mafyanın devleti mi? / 2 / 21.05.2021
Kanserin üçüncü evresinden, dördüncü evresine geçen ülkemiz /14.05.2021
Birlikte olursak; her şeyi değiştirebiliriz / 04.05.2021
Ne yapmalı, nasıl yapmalı ve kiminle yapmalı? / 30.04.2021
Devlet mi mafyalaştı, yoksa mafya mı devletleşti? / 22.04.2021
Katastrof / Büyük yıkım kapımızda / 24.04.2021
Canı sıkkın hava ve rüzgar / 18.04.2021
Ülkemizin ahvali: Sadece parasız, işsiz ve aşısız değiliz. Geleceğimizi de kaybediyoruz / 11.04.2021
Ülkeyi Nasıl Yönettilerse Pandemiyi de öyle yönetti AKP 09.04.2021
Ülke soyulurken değil, soğan soyulurken ağlayan ulusalcılar / 05.04.2021
Ben Erdoğan’ın yerinde olsaydım / 30.04.2021
Polis, ülkede toplumsal düzeni korur ve huzuru sağlar, gerçekten öyle mi? / 03.04.2021