Taner Renda / 19.02.2023

Bizans’tan başlayan, Osmanlı ile devam eden ve en nihayetinde de Türkiye Cumhuriyeti ile yüz yıllık deneyimini bünyesinde barındıran Devlet: 6 Şubat’ta 11 ilde yaşanan depremde neredeyse bütün reflekslerini kaybetmiş gibi ilk iki gün bu illere ne yardım götürebildi, ne enkazların altında kalanlara ulaşacak profesyonel ekipleri götürebildi, ne de kendisi dışında deprem bölgelerine ulaşıp; ihtiyaç duyulan insan, yiyecek ve giyecek maddelerinin ulaşmasına izin verdi. Hatta askerlerin bile kışlalarından dışarı çıkmasına izin vermedi.
Bizim bildiğimiz Devlet böyle yapmazdı. Peki, ne oldu da Devlet ışığa yakalanmış tavşan gibi donakaldı? İlk neden: “Sayın Cumhurbaşkanımızın emirleri ile” diye başlayan etkili ve yetkili bakanların, genel müdürlerin ve Savunma Bakanı’nın ağzından ilk çıkan cümlelerden de anlayabiliyoruz bu ataleti. İkici neden ise: normal olan, insanlıktan çıkmamış olan, kötülüğün saf haline ulaşmamış olan insanlarda görülmeyecek bir muhakemenin sonucunda verilen bir tercihin sonucuydu.
Neydi bu tercihlerin şıkları?
A) Devletin bütün olanakları ile olabilecek en hızlı bir biçimde deprem bölgesinin gereksinimlerini gerek Devlet olarak, gerekse de Sivil Toplum kuruluşları başta olmak üzere, yardım yapabilecek her türden kurum ve kuruluşların olanaklarını birleştirip; özellikle ilk iki günde on binlerce depremzedenin enkaz altından çıkarılması koordine etmek. Bu durum, felakete uğrayan her Devlet’in olağan refleksidir. Ama buradan elde edilecek çıkar pek fazla değildir. Hangi siyasi iktidar olursa olsun; tam da böyle davranacağı için, ülke vatandaşları, iktidara fazladan teşekkür etmek zorunda hissetmezler. Ve bu durumda Devlet/İktidar, enkaz altından insanları kurtardıktan sonra; ilk iş olarak, yıkılan şehirleri yeni baştan ve bir daha aynı sonucun alınmayacağı yerde ve sağlamlıkta binalarını yapar ve vatandaşlarına para karşılığı olmadan çok olağan bir şeymiş gibi devreder. Siz iktidar olsanız sanırım böyle yaparsınız değil mi? Bence, Erdoğan bu şıkkı düşündü ama birkaç ay sonra yapılacak seçimlerde kendisinin tek adamlığına devamına ve partisinin de tek başına iktidar olmasına ülke vatandaşlarının çoğunluğu geçit vermeyeceğini biliyordu. Bu nedenle başka bir şık üzerinde düşündü ve bu durumu tersine çevirecek yeni bir planda karar kıldı.
B) İlk tercihinde seçmenler, kendisini Mehdi olarak görmeyecekti (en azından seçmenlerin büyük çoğunluğu.). Oysa ona gereken şey heybeden turbun büyüğünü çıkarmaktı. Ve bu ilk plan sıradan bir şapkadan tavşan çıkarmaya denk geliyordu. Ve o zaman felaketin boyutunu büyütmeye karar verdi. Devlet’i paralize ederek, reflekslerinin çalışmamasını sağladı. Askerleri kışlalarından çıkarmadı. Sivil Toplum Kuruluşlarının ellerini kollarını bağladı. Belediyelerin önünü kesti. Ve ilk iki günün sonunda artık Devlet’i devreye soktu. Gidilemeyen yollardan geçildi, bulunamayan işi makinaları yola çıkarıldı, havaalanlarında bekletilen deneyimli kömür işçileri ve pek çok sektörden deneyimli kurtarıcılar deprem bölgelerine ulaştırıldılar. Bütün bir ülkenin her türden yardımlarının bu bölgelere ulaştırılmasına izin verildi (ama O’nun valileri, O’nun belediyeleri ve O’na bağlı kurumların pankartları asılarak.). Ve bu kez ilk anda gereken nakit yardımların önü kesildi ve şehirlerin yeniden inşa edilmesi için şakalar ve pür neşe içinde yardım geceleri düzenlendi. Hatta iş o kadar çığırından çıktı ki; başta Merkez Bankası olmak üzere kamu bankaları ve isteseler de istemeseler özel bankalar da bu yardım furyasına katılarak toplanan yardımların neredeyse yüzde seksenini verdiler( burada bile kötülüğün en saf halini görebilmeliyiz: toplanan paraların yasal zorunluluğu olarak Sayıştay’ın denetiminde olacakken; AFAD’ın hesaplarında toplanması ile Erdoğan’a keyfi bir harcama yetkisi verilmiş oldu.). Eh bu durumda büyük bir felaketten ülkenin vatandaşlarını çekip çıkaran her şeye kadir bir Cumhurbaşkanı olarak Erdoğan, ilk aşamada her depremzedeye onar bin lira para verilmesini buyurdu. Ardından hemen Mart ayından başlanarak (yahu durun daha enkazların altında belki sağ çıkarılacak insanlar vardır.), en geç bir yıl içinde(seçimlerin bir yıl ertelenmesini isteyen “özgül ağırlığı tartışılan” Bülent Arınç’ın piyasaya sürülmesi çakıştı!) evlerin yapılması tamamlanacak diye müjdeyi de ölüsünü bina altından kendi imkanları ile çıkarmış ve kefenlenmeden isimsiz toplu mezarlara gömülmüş kişilere açıkladı. İşte bu tam da Erdoğan’a yakışacak bir “felaketten müjde çıkarabilecek sert ama yanılmaz baba” figürü oldu. Ama biz bu duruma kötülüğün en saf haline gelen diktatörü de diyebiliriz.
Dilerim Erdoğan’ı en kısa sürede, iktidardan düşürecek seçim sonuçlarını bu ülkenin başta depremde enkaz altında yakınlarını kaybetmiş insanlar olmak üzere yaratabiliriz. Ve dilerim Erdoğan, son yirmi yılda bu ülkeye yaptığı tüm kötülüklerinin hesabını hapiste yatarak çeker. Ve dilerim Erdoğan ve işbirlikçilerinin bu ülkenin yoksul insanlarından çaldığı paraları son kuruşuna kadar alır ve halka geri verdirebiliriz.
Yazarımızın daha önce yayınladığımız yazıları.
BÜLENT ARINÇ VE SİVİL DARBE ÇAĞRISI/19.02.2023
DEPREM DEĞİL AMA DEVLET ÖLDÜRÜR /08.02.2023
MERAL HANIMI NEDEN SEVMİYORUM?/04.02.2023
İRFAN FİDAN NEDEN AYM BAŞKANI SEÇİLEMEDİ?/ 03.02.2023
BARDAĞIN YARISI BOŞ MU, YOKSA DOLU MU DİYECEĞİZ?/01.02.2023
ANAYASA MAHKEMESİ KENDİNİ İNKAR ETTİ /26.01.2023
EVET, KARANLIĞIN EN KOYU OLDUĞU ANDAYIZ AMA YEPYENİ BİR GÜNE DE UYANMAK ÜZEREYİZ/23.01.2023
UĞUR DÜNDAR, SADAT VE BAHÇELİ/18.01.2023
HDP TEK BAŞINA CUMHURBAŞKANI ADAYINI AÇIKLAMAK ZORUNDA KALDI./09.01.2023
ÜLKENİN AHVALİ KAOSA YAKIN EDİLİYOR/ 06.01.2023
ORTAK ADAY, ORTAK PROGRAM VE ORTAK SEÇİM ZAFERİ/26.12.2022
İMAMOĞLU NEDEN DESTEKLENMELİ /23.12.2022
YENİ CUMHURBAŞKANIMIZI ERDOĞAN SEÇTİ: EKREM İMAMOĞLU/15.12.2022
DİSTOPİK BİR HİKAYE Mİ ANLATILAN? / 13.12.2022
ÇUKURUN DİBİNDEYİZ AMA BAZILARIMIZ HALA YILDIZLARI SEYREDİYOR*/07.12.2022
JİN, JİYAN, AZADİ (KADIN, YAŞAM, ÖZGÜRLÜK) /27.11.2022
ÜLKEMİZDE SEÇİM ÇALIŞMALARININ STARTI 13 KASIM’DA VERİLDİ./13.11.2022
KILIÇDAROĞLU’NUN UYUŞTURUCU VE KARA PARA ÇIKIŞI BİZE NE ANLATIYOR?/02.11.2022
MUHALEFETİN TUTUMU ERDOĞAN’I ZORLA BAŞKAN YAPTIRACAK/26.10.2022
CHP Bir Milli Güvenlik Sorunu mudur ? /22.10.2022
ÜLKE İÇ SAVAŞIN EŞİĞİNDEN ŞİMDİLİK DÖNDÜ/01.10.2022
SEÇİME BEŞ KALA SİYASETİMİZİN AHVALİ/01.10.2022
YİNE Mİ ŞAH VE MAT’A GELİNİYOR? /23.09.2022
SAĞ’A KARŞI SAĞ’I DEĞİL, SOL’U OLUŞTURMALIYIZ/17.09.2022
YENİ DÖNEMDE HDP’YE BAKANLIK VERİLİR Mİ?/05.09.2022
SEDAT PEKER, SPK BAŞKANI VE KIZ KARDEŞİ VE DE GÜLŞEN/28.08.2022
AMİP DEĞİL BİLİNÇLİ İNSANIZ /22.08.2022
AHMET DAVUTOĞLU’NUN ENDİŞELERİ VE GERÇEKLER/11.08.2022
MEMLEKETİMDEN İNSAN MANZARALARI VE ÜLKENİN AHVALİ (II)
MEMLEKETİMDEN İNSAN MANZARALARI VE ÜLKENİN AHVALİ /04.08.2022
YA DEMOKRASİ YA FAŞİZM / 18.07.2022
KÜRT BAŞKAN SELAHATTİN DEMİRTAŞ /26.06.2022
ERDOĞAN ADAYLIĞINI AÇIKLADI, HEM DE SEÇİMLER NORMAL ZAMANINDA YAPILACAKMIŞ/11.06.2022
SOLDAN BAKIŞLA YENİ BİR YEMEK YAPMAK GEREK/06.06.2022
ERDOĞAN NİYE SÜRTÜK DEDİ ?/ 04.06.2022
HALK KUMAR OYNAR MI ? /29.05.2022
SİZLERİ TANIMIYORUZ/22.05.2022
SARI İNEKTEN SONRA SIRADA BİZ VARIZA GELDİK/12.05.2022
GENÇLİK, ANILAR VE GELECEĞİMİZ ÜZERİNE BİRKAÇ NOT/02.05.2022
YİNE AYNI SENARYO VE YİNE AYNI SONUÇ MU ? / 22.04.2022
ÇÖZÜM İÇİN FARKLI BAKIŞ AÇILARI GEREK /20.04.2022
AVRASYACILIK ÖLDÜ, YAŞASIN NATO /31.03.2022
ERKEN VEYA GEÇ YAPILACAK SEÇİMDEKİ OLASILIKLAR/22.03.2022
1915 Çanakkale Köprüsü Yapıldı Yepyeni Bir Kazığımız Daha Oldu/19.03.2022
Sesiniz Sokakta Daha Gür Çıkar /13.03.2022
Sado Mazoşizm mi ? Stockholm Sendromu* mu ? /08.03.2022
Ukrayna’ya Çok Üzülen Bizleri Seviyorum 03.03.2022
“Vatana Hizmet Ediyorum Sandım” 18.02.2022
ARTIK YOLA ÇIKTILAR… /07.02.2022
BU KÜRTLERİ VE HDP’Yİ NE YAPACAĞIZ? /05.02.2022
TARİH YİNE TEKERRÜR EDİYOR /01.02.2022
DEVLET’DE “NÖBET DEĞİŞİMİ” BAŞLIYOR MU? / 28.01.2022
YAŞATILAN TÜRK SOLUNUN, KÜRTLERLE İMTİHANI MI?/ 23 Ocak 2022
BÖLÜNÜYORUZ O HALDE FAŞİZMLE YÖNETİLECEĞİZ / 17.01.2022
ARINMA GECELERİNİN DÜŞÜNDÜRDÜKLERİ / 14.01.2022
KAZAKİSTAN’DA HALKIN DEMOKRASİ DERSLERİ VE TÜRKİYE İLE İLİŞKİSİ NEDİR? / 10.01.2022
2022, RİSKİN TOPLUMSALLAŞTIRILDIĞI BİR YIL OLACAK / 01.01.2022
20-21 ARALIK, KERİZ SİLKELEME OPERASYONU VE BASKIN SEÇİM / 24.12.2021
GELECEĞİMİZİ BELİRLEYECEK OLAN, SOL’UN HDP İLE OLAN İŞBİRLİĞİNİN NİTELİĞİ OLACAKTIR / 17.12.2021
ÖLÜ SEVİCİLİĞİ Mİ, YENİ BİR YAŞAM MI? / 15.12.2021
İKTİDARI VE MUHALEFETİYLE 2021’İ BİTİRİRKEN /05.12.2021
HDP VE ESAS OLANI BAŞA KOYMAK MESELESİ / 27.11.2021
MELEKLERİN CİNSİYETİNDEN, NASIL YAPMALIYA GELDİK./ 23.11.2021
ABANIN ALTINDAKİ SOPAYI ÇIKARIYORLAR /09.11.2021
TARİH, YENİ BİR HİKAYE YAZANLARI HEP SEVMİŞTİR/07.11.2021
SAVAŞA KARŞI CHP’NİN DÖNÜŞÜMÜ VEYA BİRLİKTE YAŞAYABİLMENİN İLK IŞIĞI /27.10.2021
ELİNDE ÇEKİÇLE BANKAMATİKLERE SALDIRILIYORSA; KAÇMA VAKTİNİZ GELDİ DEMEKTİR / 27.10.2021
GELİYOR GELMEKTE OLAN AMA MUHALEFETİN HALİ İÇLER ACISI / 23.10.2021
SADAT, SEDAT, DARBE VEYA SOKAĞIN ORTAK SESİ OLMAK/16.10.2021
GODOT’YU BEKLEMEYE GEREK YOK, YOLA ÇIKMAK İÇİN / 11.10.2021
HER EVE BİR PARA SAYMA MAKİNASI KONACAK KADAR PARAMIZ OLACAK /11.08.2021
ÇANLAR KİMİN İÇİN ÇALIYOR DİYE DÜŞÜNENLERE: ÇANLAR HEPİMİZ İÇİN ÇALIYOR ARTIK/05.08.2021
TÜRKİYE’DE İÇ SAVAŞ ÇIKARILMAYA MI ÇALIŞILIYOR ?/22.07.2021
DERE GEÇİLİRKEN; BAHÇELİ AT MI DEĞİŞTİRİYOR?/17.07.2021
Kürtleri o kadar çok seviyoruz ki yok edilmelerine hiç ses çıkarmıyoruz /14.07.2021
HDP’siz çözüm olmaz olsa da ona da zaten faşizm denir / 08.07.2021
UMUT/UMUTSUZLUK, KORKU/CESARET, YILGINLIK/DİRENİŞ /30.06.2021
“O PARALARI SİZDEN SÖKE SÖKE ALIRLAR” / 27.06.2021
ERDOĞAN VE MHP + MAFYANIN BİLEK GÜREŞİ 22.06.2021
HAMDOLSUN, ERDOĞAN EV ÖDEVİNİN NE OLDUĞUNU ANLADI / 17.06.2021
Peker, Erdoğan abisi ile helalleşmeyi niye erteledi ? / 02.06.2021
Erdoğan değil Demirtaş’ın hapiste olması ya da özgür kalması ülkenin kaderini belirleyecektir. / 29.05.2021
Tek bir kural var kuralsızlık / 26.05.2021
SEDAT PEKER’İN GÖMLEĞİNİN RENGİ, BEYAZDAN SİYAHA DÖNDÜ / 23.05.2021
“BİZ HEPİMİZ AİLEYİZ VE HER SUÇTA BERABERİZ” / 07.06.2021
Devletin mafyası mı yoksa mafyanın devleti mi? / 2 / 21.05.2021
Kanserin üçüncü evresinden, dördüncü evresine geçen ülkemiz /14.05.2021
Birlikte olursak; her şeyi değiştirebiliriz / 04.05.2021
Ne yapmalı, nasıl yapmalı ve kiminle yapmalı? / 30.04.2021
Devlet mi mafyalaştı, yoksa mafya mı devletleşti? / 22.04.2021
Katastrof / Büyük yıkım kapımızda / 24.04.2021
Canı sıkkın hava ve rüzgar / 18.04.2021
Ülkemizin ahvali: Sadece parasız, işsiz ve aşısız değiliz. Geleceğimizi de kaybediyoruz / 11.04.2021
Ülkeyi Nasıl Yönettilerse Pandemiyi de öyle yönetti AKP 09.04.2021
Ülke soyulurken değil, soğan soyulurken ağlayan ulusalcılar / 05.04.2021
Ben Erdoğan’ın yerinde olsaydım / 30.04.2021
Polis, ülkede toplumsal düzeni korur ve huzuru sağlar, gerçekten öyle mi? / 03.04.2021
BEN ERDOĞAN’IN YERİNDE OLSAYDIM / 30.03.2021