Hatice Kavran / 06.03.2021
Bu çağrı devletlerin yöneticilerine değil, dünya halklarınadır. Dinlerinizin ve ırklarınızın insanlığınızın önüne geçmesine izin vermeyin! Özellikle Türkiye’de yaşayan halklar, Filistin konusunda gösterdiğiniz hassasiyeti ister bizim ülkemizde, ister dünyanın herhangi bir bölgesinde yaşayan farklı inançlardan ve ırklardan olan insanlar için de gösterin!
Her yüzyılda, söylemleri değişse de eylem ve sonuçları aynı olan bir kaç faşist zihniyet, dünyanın başına bela oluyor. İster kendi egemenliklerindeki farklılıklara, ister komşu ülkelere saldırarak insanlığın cellatlığına soyunuyorlar.
Ukrayna – Rusya savaşı
Ukrayna – Rusya savaşı, dünyanın bu yüzyılda vereceği önemli sınavlardan biri olacaktır. Çünkü bu sadece Rusya – Ukrayna savaşı değildir. Atılacak olan her adımdan birçok ülke etkilenecektir. Onun için bu adımların çok iyi hesaplanması gerekiyor. Eğer dünya Ukrayna’yı koruyamazsa; sırada kendilerini bekleyen başka savaşların yaşanacağının bilincinde olmak zorundadır. Saldırgan ve işgalci taraf hangi gerekçe ile saldırırsa saldırsın, karşısında savaşa karşı kararlı bir dünya görmelidir. Yakın tarihte Afganistan’da, Bosna’da ve Suriye’de yaşananlar; yaşanacak olası bir savaşın ne gibi sonuçlar doğuracağını gözler önüne sermişti.
Halkların kaderlerini belirleme gücü ellerinde bulunan yöneticiler bu savaşları seyretmekle yetindiler. Suriye’de, dolayısıyla Kürtlere karşı gösterilen iki yüzlülük Rusya – Ukrayna savaşında da yaşanırsa, sonuçları dünyaya pahalıya mal olur.Ne olmuştu bu savaşlarda?
Şehirler yıkılmıştı, tarih yok olmuştu, insanlar ölmüştü; açlık, kan, göz yaşından sonra, insanlar yaşayabilmek için, insanlığın dibi olan mülteciliği kurtuluş olarak gördüler. Sınır kapılarınızı kapatsanız da engelleyemezsiniz! Kan, gözyaşı ve ölüm dışında bir şey görmeyen nesillerden, medeni bir yaşam beklemeyin. Çünkü bunlar sizin de eserinizdir. “ne ekerseniz onu biçersiniz” Sadece insani koridorlarla sorun çözülemez. Para karşılığında birkaç ülkede bu insanları ne zamana kadar tutabilirsiniz ki?
Bu savaşların üzerinden yıllar geçti ama hala savaş öncesine bile dönülemedi. Rusya– Ukrayna savaşında Nükleer tesislerin hedef alınması durumunda kaç ülkenin nasıl etkileneceğini daha önce Çernobil faciasında gördü dünya. Ayrıca Rusya – Afganistan savaşı, dünyanın başına bela olan radikal ve despot çetelerin var olmasına neden oldu. Bu savaştan sonra kalanların daha iyi insanlar olacağını kim söyleyebilir ki?
Bütün dünyada sivil halklar gösterdikleri duyarlılığı ve savaş karşıtlığını büyütmeliler. Dünya halklarının bu savaş ve diğer olası savaşlarda, devletlerin yönetimlerini barış için hareket etmeye zorlamaları gerekir.
Rusya – Ukrayna ilişkileri
Rus halkı, Putin’in ego ve iktidar savaşına karşı direnme eğilimi gösteriyor. Çünkü Her iki ülke halklarının büyük çoğunluğunun inançları aynıdır. Birbiri ile akraba ve dindaştırlar. Savaş karşıtı nesillerin yetişmesi ve başka halklarla bir arada yaşama deneyimi olan Rus halkı, herkesin kendi ülkesinde huzur içinde yaşama şansının olması gerektiğinin farkındadır. Aksi takdirde hiçbir milletin huzurlu bugünü ve yarını olmayacaktır. Keşke Suriye için bizim halkımızda aynı tavrı gösterseydi. Keşke Bosna için de Sırp halkı aynı tavrı gösterseydi.
Ukrayna, Sovyetler birliğinin dağılmasının ardından 1991 yılında bağımsızlığını kazandı. Bu tarihe kadar tek birlik çatısı altında başka milletlerle birlikte yaşadılar.
Yüzyılın başında tek kutuplu dünyanın süper gücü olan. ABD’ye karşı ikinci bir güç olarak 1922 de Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliği kuruldu. Kısa sürede dünyanın iki kutuplu olmasını sağlayan önemli ekonomik ve askeri güç haline geldi. O tarihten bu yana bu gücünü korumayı başarmış bir ülkedir Rusya.
Tarih boyunca zaman zaman iki ayrı devlet olsalar da bazı dönemlerde tek devlet olarak birlikte yaşama deneyimi olan iki devlettir. Rusya ve Ukrayna’nın birbiri ile olan bağları tamamen hiçbir zaman kopmamıştır. Bazen sorunlu bazen de iyi ilişkilerle bugüne kadar varlıklarını sürdürmüşler. Son yüzyıldaki Ukrayna’nın siyasi statüsü şu şekilde dünya sahnesinde yerini almış: 1917 yılında Çarlık Rusya’sının yıkılıp yerine Sovyetler Birliği’nin kurulması ile birlikte, aynı tarihte Ukrayna Halk Cumhuriyeti de kuruldu. Çalkantılı bir zaman diliminden sonra başlayan İkinci Dünya Savaşı’nda yaklaşık 8 milyon Ukraynalı hayatını kaybetti. Savaş sonrasında Ukrayna Rusya ile birleşerek Sovyetler Birliği’nin kurucu üyeleri kabul edildiler. O tarihten 1991 yılına kadar birlikte yaşadılar.
Ukrayna ne istiyor?
Gelişmekte olan Ukrayna, son yıllarda yönünü genç bir birlik olan Avrupa Birliği’ne dönmüştür. Önceleri tek kutuplu, sonra iki kutuplu şimdi de üç güç kutuplu dünyada, Ukrayna nerde olmak istediğinin kararını verip dünyadaki yerini Avrupa Birliği ile garantiye almaya çalışıyor. Ukrayna, Rusya’nın gölgesinden kurtularak kendi öz gücü ile yeni dünya düzeninde yer edinmek istiyor.
Globalleşen dünyada özgürlük ve demokrasi düşüncesinin önem kazanması ile birlikte, Rusya’dan uzaklaşan Ukrayna geleceğini Avrupa birliğinde inşa etme arzusundadır. Ukrayna halkı da devletlerinin aldığı bu kararı desteklemektedir. Daha önceleri Rusya ya yakın duran muhalefet bile bugün Zelenski ile birlikte hareket ediyor.
Rusya neden Ukrayna’ya savaş ilan etti?
Bu sorunun cevabı birçok nedeni barındırmaktadır.
1. Rusya ve Ukrayna’nın geçmişte aynı birlikte yer almaları, birbirilerinin sahip oldukları ve olabilecekleri güç kaynakları hakkında yeterli malumata sahiptirler.
2. Rusya, gelişmiş ve yüzünü Avrupa’ya dönmüş, güçlü bir Ukrayna’nın varlığından rahatsız olmaktadır.
3. Ukrayna devletinin, kömür, hidroelektrik ve nükleer yakıt ham maddesi olarak önemli enerji kaynaklarına sahip olması gelecekte Rusya için önemli bir rakip haline gelme ihtimali, Rusya yönetimini tedirgin etmeye yetiyor. Çünkü Rusya, bu kaynaklara sahip bir ülke olmanın avantajlarını tek başına yaşama isteğindedir.
4. Rusya’nın mevcut devlet başkanı Putin’in KGB ile pekiştirdiği robotik ve diktatör kişiliği, yaşadığı sürece devlet başkanı olarak kalma arzusu ve bu arzusunu hayata geçirmek için kaos ortamına ihtiyaç duyması savaşın bir diğer nedeni.
5. En önemlisi de Rusya dünyadaki güç dengelerinin değişme ihtimaline karşı hesaba alınmak istiyor ve sınırında Nato’ya üye, Avrupa Birliği’nden bir ülke istemiyor.
Üç kutuplu dünya birlikleri
Bu birlikler arasında psikolojik düzeyde güç ve menfaat savaşları yaşanmaktadır. Bu nedenle dünyanın güç birlikleri hangi kararın kendi menfaatlerine uygun olacağının hesaplarını yapmakla meşguldürler. Bugün eğer Rusya’nın bu hamlesine gerekli tavrı göstermezlerse gelecekte kendileri için sürekli bir tehdite karşı açık kapı bırakmış olurlar. Rusya’nın kendilerini yakıt ve enerji kaynakları ile dize getirme ezikliğini kabul etmiş olacaklar. Amerika birleşik devletleri ise en büyük benim, bunu kimse unutmasın diye dünyanın öbür ucundan bu ucuna, suya sabuna dokunmadan varlığını hissettirmenin peşindedir. Ama bu defa işler onun için de çok kolay olmayacaktır.